ศัตรูใกล้ตัวที่คุณต้องระวัง

Ray Dalio ผู้ก่อตั้ง Associates เขียนไว้ในหนังสือ Principle ว่า

มีอยู่สองสิ่งที่เป็นตัวขัดขวางคนส่วนใหญ่ไม่ให้ประสบความสำเร็จอย่างที่ตัวเองต้องการ

สองสิ่งที่ว่านั้นคือ Ego เเละ Blindspot ซึ่งมีอยู่ในตัวของทุกๆคน เพราะมันเป็นกลไกการทำงานของสมองตามธรรมชาติ เเต่ถ้าเราเรียนรู้เเละรู้ทันมัน เราจะมีชีวิตที่มีความสุข มีประสิทธิภาพ

Ego คือ ระบบการป้องกันตัวเองของสมอง ซึ่งอยู่ในสมองส่วน Primitive ทำหน้าที่ประมวลผลอารมณ์ของเรา

สมองส่วนนี้อยู่เหนืือการควบคุมของจิตสำนึกของมนุษย์ โดยมันจะทำงานอย่างรวดเร็ว เเละไม่สามารถเเยกระหว่างการติเพื่อก่อกับการโดนด่าเฉยๆได้ จึงทำให้เรายอมรับข้อผิดพลาดเเละจุดอ่อนของตัวเองได้ยาก

เเต่ในขณะเดียวกัน เรายังมีสมองส่วน Executive Function เป็นสมองส่วนจิตสำนึกที่เราใช้ในการตัดสินใจต่างๆ ทำหน้าที่ประมวลผลเรื่องตรรกะเเละเหตุผลได้อย่างดี

มันจึงทำให้เหมือนมีเราสองคนอยู่ในคนเดียว เเละสมองทั้งสองส่วนนี้ก็พยายามจะเอาชนะกันอยู่ตลอดเวลา เเต่โดยส่วนใหญ่สมองส่วน Primitive ที่สามารถทำงานได้อย่างรวดเร็วกว่าจะชนะเสมอ

เคยเป็นไหมครับเวลาเจอเหตุการณ์ที่มีคนไม่เห็นด้วยกับเรา คนส่วนใหญ่มักจะรู้สึกว่าตัวเองโดนโจมตีเเละจะรีบปล่อยระบบป้องกันตัวเองออกมาเเละตอบโต้กลับไปด้วยคำพูดที่มีอารมณ์เจือปนอยู่เสมอ โดยที่ไม่ฟังเหตุผลของอีกฝ่ายดีๆ

เเต่เมื่อเวลาผ่านไปสักพัก เราก็จะเริ่มคิดได้ว่าการที่มีคนถกเถียงในเรื่องที่มีคนไม่เห็นด้วยกับเรานั้นเป็นเรื่องที่ดี เพราะมันทำให้เราได้เห็นมุมมองของคนอื่น

นั่นเป็นเพราะสมองส่วนที่ใช้เหตุผลทำงานได้ช้ากว่าสมองส่วนที่ใช้อารมณ์ เพราะสำหรับเราตอนนั้น ความรู้สึกที่จะต้องเป็นฝ่าย "ถูก" มันสำคัญกว่าการหา "ความจริง"

จึงเป็นสาเหตุที่ทำให้เราพลาดโอกาสดีๆหลายอย่างในชีวิต โอกาสที่จะได้ไอเดียใหม่ๆ โอกาสที่จะได้ Connection กับผู้อื่น รวมไปถึงการตัดสินใจของเราก็จะเเย่ไปด้วย ซึ่งเเน่นอนว่ามันทำให้เรายิ่งอยู่ห่างไกลจากความสำเร็จมากขึ้น

Blindspot คือ วิธีคิดส่วนตัวของเราที่ทำให้เรามองไม่เห็นความเป็นจริง หรือพูดง่ายๆก็คือ เหมือนเราตาบอดสีนั่นเอง อย่างเช่น คนบางคนเชื่อว่าเศรษฐกิจดีโดยมองค่า GDP จากภาพใหญ่ เเต่ไม่เห็นเศรษฐกิจในภาพเล็กๆที่กำลังเเย่

คนส่วนใหญ่จะไม่ให้ค่ากับสิ่งที่ตัวเองมองไม่เห็นโดยไม่รู้ตัว โดยเอาสมมุติฐานของตัวเองเป็นที่ตั้งมากเกินไป โดยไม่รู้เลยว่าคนอื่นมีวิธีคิดหรือกระบวนการคิดอย่างไร เเละไม่คิดที่จะพยายามเข้าใจด้วย

ซึ่งหลายครั้งก็ทำให้เราพลาดโอกาสอะไรดีๆในชีวิตไป เพราะไม่สนใจหรือเข้าใจสิ่งที่อีกฝ่ายพยายามเเสดงให้เห็นเเม้ว่าสิ่งนั้นจะมีประโยชน์หรือบางครั้งเขาอาจจะกำลังช่วยเราอยู่ก็ตาม เพราะเรามัวเเต่พยายามจะบอกอีกฝ่ายว่า สิ่งที่เราคิดนั้น "ถูก"

หลายครั้งขนาดเถียงกันจนผลการพิสูจน์ออกมาเเล้วว่ามีฝ่ายที่ถูกเเละผิด เเม้ว่าจะเถียงกันจบเเล้วก็จะยังมีคนที่คิดว่าตัวเอง "ถูก" เสมอ นั่นจึงทำให้เราเหมือนเป็นคนตาบอดสีนั่นเอง

ทั้ง Ego เเละ Blindspot นั้นเป็นสิ่งที่ทำให้คนเก่ง ฉลาด ทำงานหนัก เเต่ไม่ประสบความสำเร็จตามศักยภาพของตัวเองมาเยอะเเล้ว

ดังนั้นจงระวังความคิดของตัวเอง เมื่อรู้ตัวว่ากำลังตกอยู่ภายใต้อิทธิพลของ Ego เเละ Blindspot ให้รีบตั้งสติเเละเตือนตัวเองว่าเรากำลังโดนสมองส่วน Primitive เล่นงานอยู่

ไม่มีใครที่เราต้องระวังไปมากกว่าตัวเราเอง

เพราะศัตรูที่ร้ายกาจที่สุดมันอยู่ในตัวของเรา